Hout binnen behandelen: verschillende opties

Er zijn verschillende mogelijkheden om hout binnen te beschermen en/of decoratief te schilderen. Met welk product je aan de slag gaat, hangt af van hoe je wilt dat je hout eruit ziet. Wil je liefst dat de kleur of de structuur van het hout zichtbaar blijft? Of wil je het hout helemaal bedekken met een nieuwe kleurlaag? Op basis daarvan heb je enkele keuzes. We sommen ze voor je op.

Dekkend schilderen doe je het best met een lakverf. Bij deze afwerking zie je dus enkel de kleur van de verf en niets meer van de houtstructuur. Lakverven zijn geschikt voor diverse houten materialen en ondergronden (waaronder ramen, deuren, vloeren en meubelen) maar ook voor plaatmateriaal op basis van hout zoals MDF, Multiplex, sierlijsten, OSB en meer.

Afhankelijk of het hout al geschilderd is of niet, breng je een aangepaste grondlaag aan voor je afwerkt met lakverf. Vraag raad in je  colora-winkel welke primer en lakverf je best gebruikt voor jouw specifieke ondergrond.

Een universele lakverf volstaat voor het dekkend schilderen van ramen en deuren.Voor kastdeuren, houten vloeren en trappen, stoelen en tafels kies je beter een lakverf die extra bestand is tegen krassen en slijtage. Ook voor drukkasten (zonder handvatten) bestaat een lakverf die huidvetresistent is en bijgevolg vermijdt dat de kastdeuren opblinken bij aanraking. Tot slot kan je voor het schilderen van houten vloeren en trappen een lakverf gebruiken die garant staat voor een jarenlange slijtvaste oplossing.

Wil je graag je hout een kleurtje geven maar toch nog de houttekening en -structuur blijven zien? Dan kan je ervoor kiezen om je hout te beitsen. Een beits is een dun gekleurd houtkleurmiddel dat in het hout dringt en het een kleur geeft. Je brengt een dunne laag aan die je erna terug afveegt. Je hout beitsen heeft dus enkel een decoratieve waarde. Na het beitsen kun je eventueel het hout extra beschermen met een laag vernis of olie.

Beitsen is enkel mogelijk op onbehandeld hout. Indien je een beits aanbrengt op een bestaande laag, dan blijft die beits er bovenop liggen en zal die niet doordringen in het hout. Beitsen is vooral geschikt voor onbehandeld naaldhout. Dat type hout (bijvoorbeeld grenen, vuren en dennen) heeft meestal een uitgesproken houttekening en kan je door te beitsen nog extra accentueren.

Wens je hout dat al eerder geschilderd of behandeld werd toch te beitsen? Dan heb je een aantal mogelijkheden:

• Je verwijdert integraal alle aanwezige lagen product die al op het hout zitten. Dat doe je door grof te schuren met een schuurpapier of met behulp van een schuurmachine. Verwijderen met een afbijtmiddel is ook een mogelijkheid
  
  

• Je kiest niet voor een beits, maar voor een aangekleurde vernis. Die dringt niet in het hout maar ligt er bovenop én biedt extra bescherming. Een ideale slijtvaste keuze voor bijvoorbeeld een parketvloer of meubeltjes

Met een vernis breng je een kleurloze laag aan op het hout met de bedoeling dat te beschermen of afwasbaar te maken. In tegenstelling tot houtbeits krijg je bij vernissen wel een film op het hout die voor enige bescherming en afwasbaarheid zorgt.

Welke vernis je kiest, hangt af van de toepassing en van je persoonlijke voorkeur. Wil je het oppervlak zo goed als onzichtbaar maar toch goed onderhoudbaar? Wil je een heel sterke en slijtvaste vernis waarbij de vernis een antiekachtig, geel uitzicht heeft? Er zijn tal van mogelijkheden. Dikwijls moet je wel op zoek naar een compromisoplossing. Een matte, en zo goed als onzichtbare vernis, die perfect kras- en slijtvast is, heel goed onderhoudbaar en eenvoudig in gebruik maar reukloos bestaat helaas niet. Je houdt best rekening met volgende principes:

• Hoe matter de vernis, hoe onzichtbaarder, maar dan is de vernis ook minder goed bestand tegen krassen en opblinken bij reinigen

• Hogere glans betekent beter bestand tegen opblinken, vervuiling en krassen maar kan wat ‘plastiekachtig’ ogen

• Solventgedragen vernissen zijn het meest bestand tegen slijtage maar die geven wel reukhinder bij het aanbrengen. Daarnaast verdonkeren ze naar verloop van tijd (wit naaldhout met solventvernis bijvoorbeeld wordt geelachtig)

Een alternatief voor het vernissen van hout is het oliën van hout. Hierbij wordt een meubel- of vloerolie, al dan niet gekleurd, in het hout gebracht tot het verzadigd is. In tegenstelling tot vernis legt olie geen film bovenop het hout; maar wordt de olie integraal opgenomen door het hout. In de meeste gevallen is er nadien ook nog een extra bescherming nodig om het oppervlak reinigbaar en slijtvast te maken.

Wanneer een vloer behandeld werd met een vernis of een olie, is een goed onderhoud van belang om de levensduur ervan te verlengen. Hiervoor zijn er tal van onderhoudsproducten beschikbaar afhankelijk van de mate van onderhoud: wekelijks, jaarlijks of groot onderhoud. Een vloer die behandeld is met olie moet frequenter worden onderhouden. Daarenboven gaat geolied parket na verloop van tijd ‘uitdrogen’. Een periodiek onderhoud en een regelmatige reinigingsbeurt zijn bij geoliede vloeren nog belangrijker dan bij geverniste vloeren.